براساس بررسی‌های انجام شده بر روی آمارهای گمرک ایران در خصوص واردات کالاهای اساسی، واردات این دسته از کالاهای استراتژیک در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ و پس از حذف ارز ترجیحی شاهد کاهش بوده است اما در مدت مشابه سال جاری شاهد بازگشت میزان واردات نهاده‌های دامی و کالاهای اساسی دیگر به میانگین سالانه آن هستیم.
به نظر می‌رسد که علت کاهش واردات در سال ۱۴۰۱، کاهش شدید قدرت خرید واحدهای تولیدی به دلیل افزایش قیمت حدود ۶ برابری بوده است و در سال جاری با جایگزین شدن سرمایه درگردش مورد نیاز واحدهای تولیدی، در عمل شاهد افزایش مجدد واردات کالاهای اساسی به کشور هستیم.
براین اساس واردات جو که در شش ماهه سال ۱۴۰۱ تا ۴۸۱ هزار تن کاهش پیدا کرده بود در مدت مشابه سال ۱۴۰۲ به حدود یک میلیون تن افزایش پیدا کرده است. البته میزان واردات هنوز به رقم ۲ میلیون تن سال ۱۴۰۰ نرسیده است.
وزن شش ماهه واردات کالاهای اساسی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ طبق آمار سایت گمرک ایران به شرح نمودار فوق است.
