بر اساس آمارهای منتشر شده توسط گمرک ایران در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۲ صادرات ایران به کشورهای حوزه غرب آسیا شامل عراق، امارات، کویت، عمان، قطر، عربستان، بحرین، یمن، سوریه، لبنان، اردن و ترکیه ۱۰ میلیارد و ۳۴۶ میلیون دلار بوده است که ۴۵ درصد از صادرات کل کشور به جهان را شامل شده است.
بر این اساس صادرات ایران به کشورهای حوزه مذکور در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۱ با حدود ۶۰۰ میلیون دلار افزایش، ۶ درصد رشد را نشان می‌دهد.
از نظر وزنی نیز صادرات ایران به کشورهای این حوزه نیز طی مدت مذکور ۳۰ میلیون و ۳۸۷ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با حدود ۶ میلیون و ۳۷ هزار تن افزایش، رشد ۲۵ درصدی را تجربه کرده است.
همچنین بررسی آمارهای مذکور نشان می‌دهد در میان گروه کشورهای فوق عراق با ۴.۵ میلیارد دلار، امارات با حدود ۳ میلیارد دلار، ترکیه با ۲.۴ میلیارد دلار به ترتیب مقاصد اول تا سوم صادراتی کشور را طی مدت مذکور به خود اختصاص داده‌اند.
کشورهای عمان با ۶۳۵ میلیون دلار، کویت با ۸۶ میلیون دلار، سوریه با ۸۵ میلیون دلار، قطر با ۵۳ میلیون دلار و یمن با ۲۵ میلیون دلار در رتبه‌های چهارم تا هشتم مقاصد صادراتی کشور در حوزه غرب آسیا قرار دارند.
لبنان با ۹ میلیون دلار، بحرین با ۴ میلیون دلار و اردن با ۲ میلیون دلار نیز رتبه‌های نهم تا یازدهم اهداف صادراتی ایران به کشورهای حوزه غرب آسیا قرار دارند.
همچنین طبق آمار موجود، صادرات ایران به کشور عربستان نیز طی مدت مذکور همچنان ناچیز و کمتر از ۵۰۰ هزار دلار بوده است.
بررسی‌های مقایسه‌ای صادرات ایران به کشورهای حوزه غرب آسیا نشان می‌دهد صادرات به کشور عراق با ۳۳ درصد رشد از نظر ارزش و ۴۰ درصد از نظر وزن، امارات با کاهش ۱۱ درصدی از نظر ارزشی و افزایش ۱۱ درصدی از نظر وزنی، ترکیه با کاهش ۷ درصدی از نظر ارزش و افزایش ۲۸ درصدی از جهت وزنی، عمان با افزایش ۱۶ درصدی از جهت ارزشی و افزایش ۳۱ درصدی از نظر وزنی، کویت با افزایش ۴ درصدی از نظر ارزشی و افزایش ۲ درصدی از جهت وزنی، سوریه با کاهش ۳۲ درصدی از جهت ارزشی و افزایش ۱ درصدی از جهت وزنی، قطر با کاهش ۲۰ درصدی از نظر ارزشی و ۲۴ درصدی از جهت وزنی و لبنان با کاهش ۱۸ درصدی از نظر ارزش و کاهش ۳۹ درصدی از نظر وزنی، اردن با کاهش ۹۵ درصدی از نظر ارزشی و ۹۸ درصدی از جهت وزنی و یمن با افزایش ۷۴۶ درصدی از نظر ارزشی و ۶۰۹ درصدی از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است.
افزایش ۱۸ درصدی واردات
واردات ایران از کشورهای حوزه غرب آسیا طی نیمه اول سال ۱۴۰۲ حدود ۱۳ میلیارد دلار بوده است که ۴۳ درصد سهم از واردات کل کشور را طی مدت فوق شامل می‌شود.
در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، واردات ایران از کشورهای مذکور حدود ۱۸ درصد از نظر ارزشی و ۱۳ درصد از جهت وزنی افزایش داشته است.
طی مدت مذکور امارات با حدود ۹ میلیارد دلار، ترکیه با ۳.۲ میلیارد دلار، عمان با ۴۹۸ میلیون دلار و عراق با ۲۳۶ میلیون دلار رتبه‌های اول تا چهارم طرف‌های وارداتی ج. ا. ایران در حوزه غرب آسیا را به خود اختصاص داده‌اند.
رویکردهای جدید برای افزایش تجارت با غرب آسیا
در این رابطه فرزاد پیلتن، مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به رویکردهای جدید این سازمان برای افزایش تجارت با کشورهای غرب آسیا گفت: برنامه‌ریزی جهت افزایش صادرات محصولات با ارزش افزوده بالاتر و دانش بنیان، ارتقای سطح خدمات مراکز تجاری، توسعه شرکت‌های مدیریت صادرات، کیفی سازی خدمات رایزنان بازرگانی، حمایت از تولید مشترک، صادرات مجدد و ترانزیت در دستور کار است.
وی تاکید کرد: همچنین برقراری ارتباط میان سکوهای تجاری و ارتقای کیفیت بهره‌وری فعالیت‌های نمایشگاهی و اعزام و پذیرش‌های هیأت‌های تجاری، فعال‌سازی ظرفیت‌های استانی و…. از جمله دیگر برنامه‌های دفتر غرب آسیا بر اساس رویکردهای جدید سازمان توسعه تجارت ایران در خصوص توسعه تجارت با کشورهای غرب آسیاست.
